Welke anticonceptie je het beste kunt gebruiken, verschilt per persoon. Er bestaan verschillende anticonceptiemethoden met specifieke eigenschappen en kenmerken. Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Er bestaan verschillende anticonceptiemethoden met specifieke eigenschappen en kenmerken. Zo zijn er anticonceptiemethoden met of zonder hormonen. Aan sommige methoden moet je elke dag denken en aan andere maar één keer in de 10 jaar. Bepaalde anticonceptiemiddelen kunnen jouw menstruatie beïnvloeden, andere juist helemaal niet. Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Als je anticonceptie gebruikt, maar hier niet helemaal tevreden mee bent, kun je switchen van anticonceptie. Heb je bijvoorbeeld veel last van bijwerkingen bij het gebruik van de pil? Dan kan het misschien helpen om over te stappen op een andere soort pil. Of komt het regelmatig voor dat je de pil vergeet in te nemen? Misschien kun je dan beter kiezen voor een andere anticonceptiemethode. Er zijn verschillende anticonceptiemethoden die effectief zijn, zonder dat je er elke dag aan hoeft te denken. Je huisarts kan je hier meer informatie over geven.

Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Als je gestopt bent met jouw anticonceptie en weer opnieuw wil beginnen, bespreek dit dan met je zorgverlener. Je kunt kiezen voor dezelfde anticonceptie die je al gebruikte of voor andere anticonceptie. Er bestaan verschillende anticonceptiemethoden met specifieke eigenschappen en kenmerken.

Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Als je weet dat je geen kinderen (meer) wil krijgen, bestaan er verschillende anticonceptiemethoden met specifieke eigenschappen en kenmerken die je kunt gebruiken. De meeste vormen van anticonceptie zijn niet definitief zoals een van de barrièremethoden­­, de anticonceptiepil, de pleister, de anticonceptiering, de prikpil, het anticonceptiestaafje of spiraaltje. Er is ook een andere vorm die wel definitief is zoals sterilisatie. Neem contact op met je huisarts om te bespreken welke mogelijkheid het beste bij je past.

Niet alle anticonceptiemethoden zijn geschikt tijdens het geven van borstvoeding. Een oestrogeenvrije pil, prikpil, anticonceptiestaafje of spiraaltje kunnen tijdens de borstvoeding wel worden gebruikt. Bij gebruik van het spiraaltje bestaat de kans op perforatie van de baarmoeder. Twijfel je of de anticonceptie die je gebruikt invloed heeft op het geven van borstvoeding? Je kunt dit altijd navragen aan je zorgverlener of de bijsluiter raadplegen.

De anticonceptiemethoden in Nederland zijn onder te verdelen in 8 categorieën:

• De anticonceptiepil
• De anticonceptiepleister
• De anticonceptiering
• De prikpil
• Het anticonceptiestaafje
• Het spiraaltje
• De barrièremethoden
• Sterilisatie

In onderstaande tabel vind je een overzicht van diverse methoden om je te beschermen tegen zwangerschap.

Als je zwanger bent, gebruik je geen anticonceptie. Anticonceptie is namelijk een verzamelnaam voor alle methoden en middelen die je beschermen tegen zwangerschap en dus voorkomen dat je kinderen krijgt.

Soms komt het voor dat iemand ongemerkt zwanger raakt en daardoor -per ongeluk- de pil blijft slikken of andere anticonceptiemiddelen gebruikt tijdens de eerste 3 weken van de zwangerschap. Als dit gebeurt, hoef je je geen zorgen te maken. Er zijn geen aanwijzingen dat dit nadelige effecten heeft voor de baby.

Het is verstandig om tijdens je zwangerschap alvast na te denken over de anticonceptie die je gaat gebruiken na de bevalling. Niet alle anticonceptiemethoden zijn geschikt tijdens het geven van borstvoeding. Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat op dit moment bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Een combinatiemethode is een anticonceptiemethode die twee hormonen bevat: ‘oestrogeen’ en ‘progestageen’. De beschikbare combinatiemethoden zijn de combinatiepil, de anticonceptiepleister en de anticonceptiering. Twee belangrijke kenmerken van een combinatiemethode zijn dat je over het algemeen een regelmatig menstruatiepatroon kunt verwachten en dat je je menstruatie (stopweek) kunt overslaan, uitstellen of verschuiven. Combinatiemethoden zijn er in diverse doseringen. De meest voorgeschreven methodes bevatten doseringen van 30 microgram oestrogeen of minder.

Een combinatiemethode wordt in enkele situaties afgeraden, bijvoorbeeld als je borstvoeding geeft, oestrogeen intolerant bent of een risico loopt om trombose te krijgen. Je kunt in zo’n geval een methode zonder oestrogeen overwegen.

De effectiviteit hangt af van het soort anticonceptie dat je gebruikt en of je het op de juiste manier gebruikt. Met effectiviteit wordt bedoeld dat de kans op zwanger worden zeer klein is. Er zijn tegenwoordig veel effectieve hormonale anticonceptiemethoden, zoals de pil, de pleister, de ring, de prikpil, het staafje en het spiraaltje.

De werking van je anticonceptiemiddel neemt sterk af als je het vergeet. Neem dit mee in je overweging. Naast de pil zijn er ook methoden waarbij je niet elke dag aan je anticonceptie hoeft te denken. De pleister en de ring zijn niet-dagelijkse methoden die je zelf kunt inbrengen. Er zijn ook methoden die door de arts worden ingebracht, zoals de prikpil, het anticonceptiestaafje en het spiraaltje.

Hoe lang je wilt wachten met je volgende zwangerschap kan bepalend zijn voor de keuze van je anticonceptie. Wil je bijvoorbeeld binnen een jaar weer zwanger worden of pas over drie jaar? Dit zijn de mogelijkheden:

• Combinatiepil (dagelijkse anticonceptie, zelf innemen)
• Anticonceptiepleister (1 week anticonceptie, zelf aanbrengen)
• Anticonceptiering (1 maand anticonceptie, zelf inbrengen)
• Prikpil (3 maanden anticonceptie, door de arts laten inbrengen)
• Anticonceptiestaafje (3 jaar anticonceptie, door de arts laten inbrengen)
• Spiraaltje (5 tot 10 jaar anticonceptie, door de arts laten inbrengen)

In het algemeen kun je stoppen met anticonceptie als je 52 jaar bent geworden. De kans om dan nog zwanger te worden is erg klein.

De overgang en anticonceptie

In de overgang wordt de vruchtbare levensperiode van de vrouw afgesloten. Je lichaam doet er een aantal jaren over om te veranderen van vruchtbaar naar niet vruchtbaar. Dan zijn er geen eicellen meer over die kunnen rijpen. Bij de overgang kunnen klachten en symptomen voorkomen, zoals opvliegers, hartkloppingen of (nachtelijke) zweetaanvallen.

De overgang is niet hetzelfde als de menopauze. De menopauze is je laatste menstruatie. Als je een jaar geen menstruatie hebt gehad, weet je pas zeker dat de menopauze is bereikt. De menopauze leeftijd is bij elke vrouw verschillend, maar deze ligt gemiddeld rond de 50 jaar. Overgangsklachten kunnen al enkele jaren daarvoor beginnen en nog jaren na de menopauze aanhouden. Overgangsklachten duren gemiddeld 5 jaar, maar kunnen ook langer aanhouden.

De overgang en vruchtbaarheid

In het algemeen kun je stoppen met anticonceptie als je 52 jaar bent geworden. De kans om dan nog zwanger te worden is erg klein. Zoals hierboven genoemd, weet je pas zeker dat je niet meer vruchtbaar bent als je een jaar geen menstruatie hebt gehad. Bij het gebruik van anticonceptie met hormonen is het moeilijk vast te stellen of je nog een eigen menstruatiecyclus hebt. Als er bijvoorbeeld een bloeding optreedt in een stopweek van de pil, dan is dat kunstmatig opgewekt en dus geen teken van natuurlijke menstruatie. Bovendien kunnen deze hormonen de overgangsklachten verbergen. In een stopweek kun je wel last krijgen van deze klachten. Als je anticonceptie met hormonen gebruikt en je hebt in de stopweek al duidelijke overgangsverschijnselen, kun je in overleg met je arts overwegen om te stoppen met je anticonceptie en hormonale therapie voor de overgang te kiezen. Bij het gebruik van bijvoorbeeld de hormoonspiraal of prikpil kunnen bloedingen afnemen en er kan zelfs amenorroe ontstaan, waardoor dus niet is vast te stellen of je zelf nog een eigen menstruatiecyclus hebt tijdens het gebruik van deze middelen. Wanneer je na het stoppen met hormonale anticonceptie toch nog (onregelmatig) menstrueert is er nog steeds een kleine kans om zwanger te worden. Als je dit risico niet wilt nemen is het belangrijk om anticonceptie te blijven gebruiken tot minimaal 1 jaar nadat de laatste menstruatie is opgetreden. Als je een niet-hormonale anticonceptiemethode gebruikt kan de overgang makkelijker worden vastgesteld doordat je dan wel de typische overgangsklachten kunt ervaren. Maar ook dat zegt niets over het tijdstip waarop onvruchtbaarheid optreedt.

Anticonceptie tijdens de overgang

Het is mogelijk om tijdens de overgang door te gaan met het gebruik van anticonceptiemethoden die de hormonen oestrogeen en progestageen bevatten. Het gebruik van combinatiemethoden wordt echter niet aangeraden op hogere leeftijd. Het risico op onder andere trombose is namelijk verhoogd. Vanwege deze risico’s wordt er dan geen combinatiepil, anticonceptiepleister of anticonceptiering aangeraden. Een alternatief voor vrouwen die nog wel graag anticonceptie gebruiken na hun 50e is over te stappen op methoden die alleen progestageen bevatten, zoals de anticonceptiepil met alleen progestageen, het anticonceptiestaafje of een hormoonspiraaltje. Het gebruik van deze methoden helpt echter niet tegen de overgangsklachten. Bij overgangsklachten kan het hormoonspiraaltje evt. gecombineerd worden met oestrogene therapie, bij voorkeur een oestrogeenpleister. Andere mogelijkheden voor anticonceptie zijn niet-hormonale methodes, zoals een condoom, pessarium of koperspiraaltje. Een koperhoudend spiraaltje kan één jaar na de laatste menstruatie worden verwijderd.

Wanneer je een hormoonspiraaltje gebruikt kun je dit eventueel laten zitten wanneer je vanwege overgangsklachten oestrogenen gebruikt. Het is dan niet nodig om regelmatig een bloeding op te wekken.

Advies

Wil je stoppen met anticonceptie of heb je het vermoeden dat je in de overgang bent? Je arts zal samen met jou alle mogelijkheden afwegen. Hij of zij kan je adviseren over de voorkeur voor een bepaalde anticonceptiemethode, (het behandelen van) overgangsklachten, het risico op bijwerkingen en het risico op een eventuele zwangerschap.

Als je anticonceptie gebruikt, maar hier niet helemaal tevreden mee bent, kun je switchen van anticonceptie. Heb je bijvoorbeeld veel last van bijwerkingen bij het gebruik van de pil? Dan kan het misschien helpen om over te stappen op een andere soort pil. Of komt het regelmatig voor dat je de pil vergeet in te nemen? Misschien kun je dan beter kiezen voor een andere anticonceptiemethode. Er zijn verschillende anticonceptiemethoden die effectief zijn, zonder dat je er elke dag aan hoeft te denken. Je huisarts kan je hier meer informatie over geven.

Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Anticonceptie is een verzamelnaam voor alle methoden en middelen die je beschermen tegen zwangerschap. Anticonceptiemethoden worden ook wel voorbehoedsmiddelen genoemd.

Om te beginnen met anticonceptie neem je contact op met je huisarts. Aan de hand van een aantal vragen stelt jouw huisarts vast welke anticonceptiemethode het beste bij jou en je situatie past. Er bestaan namelijk verschillende anticonceptiemethoden met specifieke eigenschappen en kenmerken.

Doe de check en denk alvast na over zaken die belangrijk zijn voor het vinden van een anticonceptiemiddel dat bij jou past. Zo ga je goed voorbereid naar je zorgverlener.

Bijwerkingen die je kunt krijgen van de pil of andere hormoonhoudende anticonceptiemiddelen zijn bijvoorbeeld hoofdpijn en misselijkheid. Ook pijnlijke borsten, libidoverlies, puistjes en stemmingswisselingen kunnen voorkomen. In de bijsluiter kun je een overzicht vinden van de meest voorkomende bijwerkingen. Klik hier voor de pagina met de patiëntenbijsluiters van diverse anticonceptiemiddelen.

Vaak zijn de bijwerkingen gerelateerd aan het hormoon in jouw anticonceptiemiddel. Je kunt dan overwegen om een andere hormoonsamenstelling te kiezen. Over het algemeen moet je je lichaam drie maanden de tijd geven om aan de nieuwe situatie te wennen. Als je klachten te erg zijn of na drie maanden niet verdwijnen, kun je het beste je arts raadplegen.