Sterilisatie vrouw

Het is belangrijk dat je de beslissing tot een sterilisatie weloverwogen neemt. Op deze pagina vind je meer informatie over sterilisatie, wat de eventuele bijwerkingen en complicaties zijn en lees je over de mogelijkheden voor een hersteloperatie.

Hoe verloopt een vrouwelijke sterilisatie?

De eierstokken zijn verantwoordelijk voor het aanmaken van eicellen. Twee weken voordat je ongesteld wordt komt er een eicel uit de eierstokken via de eileiders in de baarmoeder terecht. Wanneer er zaadcellen in de vagina komen, zwemmen deze via de baarmoeder naar de eileiders om vervolgens de eicel te bevruchten. Hierdoor kan er een zwangerschap ontstaan. Bij sterilisatie van de vrouw worden de eileiders afgesloten, zodat het sperma de eicellen niet meer kan bereiken en bevruchten.

Sterilisatie via de buikwand wordt ook wel ‘laparoscopie’ genoemd. Voor deze operatie word je onder narcose gebracht. Vervolgens maakt de gynaecoloog twee kleine sneetjes: langs de rand van het schaamhaar en vlakbij de navel. Via het sneetje bij de navel wordt er lucht in de buikholte gepompt. De buikwand komt hierdoor bol te staan zodat de arts beter kan zien wat hij doet. Door het sneetje langs de rand van het schaamhaar schuift de gynaecoloog een ringetje of klemmetje over de eileiders. De eileiders kunnen ook dichtgebrand worden of geheel worden verwijderd. Zodra de eileiders zijn afgebonden wordt de lucht weer uit de buikholte gelaten en kunnen de sneetjes worden gehecht. Na de ingreep van ongeveer 30 minuten mag je meestal dezelfde dag weer naar huis. Wel moet je nog een keer terugkomen voor het verwijderen van de hechtingen. Bij een sterilisatie via de buikwand ben je direct onvruchtbaar.

Is een sterilisatie pijnlijk?

Bij een sterilisatie via de buikwand word je onder narcose gebracht. De ingreep zelf zal hierdoor geen pijn doen. De eerste paar dagen na de operatie kun je last hebben van buikpijn. Eventueel kun je hiervoor een pijnstiller nemen. Na de ingreep kun je ook nog een paar dagen wat bloedverlies hebben. Het wordt aangeraden deze dagen wat rustig aan te doen.

Bijwerkingen en complicaties

Zoals bij elke operatie kunnen er bijwerkingen of complicaties optreden. Mogelijke bijwerkingen van een vrouwelijke sterilisatie zijn als volgt:

• Buikpijn, schouderpijn en bloedverlies. Dit verdwijnt meestal binnen een aantal uur tot een paar dagen na de operatie.
• Door de narcose ben je op de dag van de ingreep vaak nog niet fit. Het wordt afgeraden om zelf auto te rijden.
• Wanneer er, voorafgaand aan de sterilisatie, hormonale anticonceptie is gebruikt zoals bijvoorbeeld de pil, dan kunnen er menstruatieproblemen ontstaan. Ongeveer 1 op de 4 vrouwen krijgt hiermee te maken.
• In sommige gevallen lukt een sterilisatie via de buikwand niet, bijvoorbeeld bij overgewicht of wanneer je al vaker buikoperaties als gevolg van een eileiderontsteking of buikvliesontsteking hebt gehad. Soms kan de gynaecoloog door verklevingen de eileiders niet goed zien, kan het inbrengen van de kijkbuis lastig zijn of lukt het niet om de clips juist te plaatsen. In dit geval kan er gekozen worden om de operatie te stoppen of een grotere snede te maken om de sterilisatie alsnog uit te voeren.

Heb je na de ingreep last van hevig bloedverlies, toenemende buikpijn of hoge koorts? Neem dan direct contact op met je huisarts of het ziekenhuis.

Na de ingreep

Een sterilisatie van de vrouw heeft geen invloed op de hormoonhuishouding, menstruatie, seksuele gevoelens of de overgang. Na een sterilisatie via de buikwand ben je direct onvruchtbaar. Sterilisatie is een zeer betrouwbare vorm van anticonceptie, maar er is een kleine kans op een zwangerschap. Hoe jonger je bent, hoe groter de kans dat je alsnog zwanger wordt. Zowel na een sterilisatie via de buikwand als via de vagina, is de kans op zwangerschap gemiddeld 2 tot 5 vrouwen op de 1000.

Wanneer je na een sterilisatie toch hevige of onregelmatige menstruaties hebt kun je ervoor kiezen om na de sterilisatie extra anticonceptie – zoals een hormoonspiraal of de pil – te gebruiken waarmee je de menstruatie kunt reguleren.

Kan een sterilisatie ongedaan worden gemaakt?

Je dient een sterilisatie te beschouwen als een definitieve vorm van anticonceptie. Het is daarom van belang om hier goed over na te denken en je door een specialist te laten informeren over deze ingreep. Als gevolg van gewijzigde levensomstandigheden kan het voorkomen dat je als vrouw spijt krijgt van de operatie. Wanneer je bent gesteriliseerd via de buikwand dan zijn er mogelijkheden tot het uitvoeren van een hersteloperatie. Hierbij wordt geprobeerd de eileiders te herstellen. Dit is een grote operatie die door veel vrouwen als relatief zwaar wordt ervaren. De kans dat de operatie slaagt is onder andere afhankelijk van de manier waarop de sterilisatie is uitgevoerd en de plaats waar de eileiders zijn afgesloten. De kans op zwangerschap na een hersteloperatie is gemiddeld 40 tot 85%.

Meer informatie

Wil je meer weten over de sterilisatie van een vrouw of een hersteloperatie? Neem dan contact op met je arts. Samen met hem of haar kunnen de voor- en nadelen worden besproken. Alleen samen met een arts kan worden bepaald of sterilisatie mogelijk is, welke methode in jouw situatie het meest geschikt is of dat andere anticonceptie mogelijk een beter passende optie is.

Ook wanneer je een hersteloperatie overweegt kan alleen een arts bepalen of dit mogelijk is.

Sterilisatie via de vagina

Een tweede manier van steriliseren is sterilisatie door inbrengen van veertjes via de vagina. Omdat deze methode veel bijwerkingen gaf, wordt deze in Nederland niet meer uitgevoerd. Voor meer informatie over deze methode en/of vragen, kun je terecht op www.landelijkmeldpuntzorg.nl.